T.C.

KOÇARLI BELEDİYE BAŞKANLIĞI

KOÇARLI BELEDİYESİ

İDARİ YAPTIRIM YÖNETMELİĞİ

İşbu Yönetmelik 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesi (b) bendine göre hazırlanarak, aynı Kanun’un 18’inci maddesi (m) bendi gereği Koçarlı Meclisine takdim edilmiştir.

KOÇARLI BELEDİYESİ

İDARİ YAPTIRIM YÖNETMELİĞİ

Giriş

Gerekçe:

1580 Sayılı Belediye ve 3030 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunları yürürlükten kaldırılarak yerlerini 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunları almıştır. 6360 sayılı yasa ile 45 mahalle ilçemize bağlanmıştır.Bu Kanunların yürürlüğe girmesiyle birlikte; Belediye emir ve yasakları ile ilgili mevcut yönetmeliğin günümüz ihtiyaçlarına cevap veremez hale gelmesi, ayrıca; İlçemizde yaşayan vatandaşlara daha iyi hizmet sunmak amacıyla özel düzenlemeler ve tedbirlerin alınması zorunlu hale gelmiştir.

5393 Sayılı Belediye Kanunu belediyelere öncelikli olarak, hizmet sunduğu “belde sakinlerinin mahalli müşterek nitelikte ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla her türlü faaliyet ve girişimde bulunmak” görevi verilmiş, bu görevi yerine getirirken de 5393 Sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin yetkileri ve imtiyazları” başlıklı 15.maddesinin (b) bendinde Belediye Meclisine “Beldede huzur, sağlık ve esenliğin sağlanması için kanunların belediyeye verdiği yetki çerçevesinde yönetmelik çıkarmak, belediye yasakları koymak ve uygulamak, kanunlarda belirtilen cezaları vermek” yetkisi tanınmıştır.

Bu anlamda belediyeler, hizmet sunduğu belde sakinlerinin sosyoekonomik ve kültürel yapısını da dikkate alarak, şehrin huzurunu, sıhhat ve selametini temin etmek için yönetmelikler çıkarmak, bu yönetmeliklere uymayanlar hakkında cezai müeyyideler uygulamak yetkisine sahiptirler. Belediyelerin aldığı kararlara aykırı hareket edenler hakkında da 1608 Sayılı Belediye Cezaları ve 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu uyarınca idari yaptırım kararları vermektedir.

2006 yılında çıkarılan ve o tarihten bu güne geçen süre içinde mevcut olan yönetmeliğin kurallarının günümüz şartları içinde ya şekil değiştirmiş, ya da tamamen ortadan kalkmış olması veya özel yasa ve yönetmelikler ile uygulama ve yaptırım sınırları belirlenmiş, ayrıca, Özel Kanun ve Yönetmeliklerle uygulamaları ve yaptırımları belirlenmiş olan birçok kural ve yasaklara bu yönetmelikte yer verilmemiş olduğundan emir ve yasaklarla ilgili bir uygulama yönetmeliği yapılmasının gerekliliği ortaya çıkmıştır.

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1-Bu yönetmelik 03/07/2005 tarih ve 5393 Sayılı Belediye Kanununda verilen görevlerin yerine getirilmesinde 15 inci maddesinin (b) bendi gereğince belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını belirli kurallar çerçevesinde karşılamak, kamu düzenini, genel sağlığı çevreyi ve ekonomik düzeni korumak amacıyla hazırlanmıştır.

Kapsam

MADDE 2-Bu yönetmelik, Koçarlı Belediyesinin yetki sınırları içerisindeki; tüm ilçe halkını, ilçe halkına hizmet veren tüm belediye birimlerini, ilçe halkına hizmet sunan ve belediye ruhsatına tabi olarak çalışan tüm müessesleri ve çalışanları, herhangi bir müesseseye bağlı olmaksızın hizmet gören kişileri, tüm gerçek ve tüzel kişiler ile, tüm kamu ve özel kurum ve kuruluşları kapsar.

Dayanak

MADDE 3-Bu Yönetmelik,5393 sayılı Belediye Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 3194 sayılı İmar Kanunu, 2872 sayılı Çevre Kanunu, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, 1608 sayılı Umuru Belediyeye Müteallik Ahkamı Cezaiye Hakkında 16 Nisan 1340 tarihli ve 486 Numaralı Kanunun Bazı Maddelerini Muadil Kanun, 5728 sayılı Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla Çeşitli Kanunlarda ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu, 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun, 2559/5259 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 4925 sayılı Karayolları Taşıma Kanunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabulü Hakkında Kanun, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu, Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliği,, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanunu, 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu, 831 sayılı Sular Hakkında Kanun, 3516 sayılı Ölçü ve Ayar Kanunu, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu, 4109 sayılı Asker Ailelerinden Muhtaç Olanlara Yardım Hakkında Kanun, 6831 sayılı Orman Kanunu, 4207 sayılı Tütün ve Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun, 5101/5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasına Dair Kanun, 7201 sayılı Tebligat Kanunu, 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun, 552 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 80 sayılı Hâl Kanunu, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 14/07/2005 tarihli, 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla kabul edilen ve 10/08/2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ait Yönetmelik, 13/04/2007 tarihli ve 2007/11882 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 11/04/2007 tarihli ve 26490 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Belediye Zabıta Yönetmeliği ile Belediyelere görev yükleyen Kanun, Tüzük, Yönetmelik, Genelge ve diğer Mevzuatlar çerçevesinde

Tanımlar

MADDE 4- Bu Yönetmelik’te geçen;

a) Belediye: Koçarlı Belediyesini,
b) Belediye meclisi: Koçarlı Belediye Meclisini,
c) Belediye encümeni: Koçarlı Belediye Encümenini,
ç) Belediye başkanı: Koçarlı Belediye Başkanını,

d) Başkan yardımcısı: Koçarlı Belediye Başkan Yardımcıları
e) Zabıta müdürlüğü: Koçarlı Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğünü,
f) Diğer müdürlükler: Koçarlı Belediyesindeki diğer müdürlükleri,
g) İşyerleri: Bu Yönetmelikte adı geçen ve geçmeyen işyerleri ile gerçek ve tüzel kişileri,
ğ) Yönetmelik: Bu Yönetmelik’i ifade eder.

İKİNCİ KISIM

Esenlik, Huzur, Sükûn, Düzen, Nizam, İntizam, Sağlık, Emniyet, Temizlik ile İlgili Uyulması Gereken Belediye Emir ve Yasakları

BİRİNCİ BÖLÜM

Esenlik, Huzur ve Düzen ile İlgili Uyulması Gereken Belediye Emir ve Yasakları

Huzur ve düzen

MADDE 5– (1) Toplumun huzuru ve düzeninin sağlanması için aşağıdaki esaslara uyulması zorunludur:

a) Halkın huzur ve rahatını bozacak fiil ve hareketlerde bulunmak yasaktır.
b) Ana yollarda, meydanlarda, genel taşıt araçlarında çalgıcılık ve satıcılık yapmak yasaktır.
c) Cadde, meydan ve park gibi yerlerde izinsiz stant vesaire kurmak, mal teşhir etmek yasaktır.
ç) Ses yükseltici hoparlörlü araçlarla ve bağırıp çağırarak satış veya reklâm yapmak, huzur bozucu neşriyat yapmak, havalı klakson çalmak yasaktır.

d) Her türlü işyerinde veya diğer binalarda veya her türlü araçlarda, gece ve gündüz saatlerinde etrafı rahatsız edecek şekilde, teyp, radyo gibi cihazları kullanmak veya işyerlerin ön kısımlarına hoparlör koymak suretiyle yüksek sesle yayın yapmak yasaktır.
e) İşyerlerinin ön kısımlarında işçiler veya çalışanlara müşteri celbi maksadıyla çığırtkanlık yaptırmak, müşteriyi zorlamak suretiyle işyerine girmesini sağlamak, çekmek, çekiştirmek hanutçuluk yapmak yasaktır.
f) Açıkta, çevreye ve insanlara zarar verecek şekilde her türlü eşya taşımak yasaktır.
g) Yapılışları, görünüşleri ve kokuları ile gelip geçenleri tiksindirecek, rahatsız edecek çöp, sakatat ve yaş deri gibi çöp sayılabilecek niteliği olan ya da olmayan her türlü malzeme ve eşyayı açıkta taşımak ve satmak, bir yere bırakmak yasaktır.
ğ) İlgili idarelerden izin alınmadan, cadde, yol, sokak, park, bahçe gibi yerlerde halkın arzusu hilafına resim, film, fotoğraf vesaire çekmek yasaktır.

h) Parklardaki banklarda, masalarda uyumak, yatmak, nahoş hal ve hareketlerde bulunmak yasaktır.
ı) Umumi çeşmelerden ev ve işyerlerine hortum vesaire ile özel amaçlı su bağlamak, su almak, su satmak, bu yerlerden su alınarak eşya, halı, motorlu-motorsuz araç vesaire yıkamak, sabunlu ve kirli suyu insanların geçtiği yerlere akıtmak yasaktır.

i) Meskûn mahallerde oturanların huzur ve istirahatlarını bozacak şekilde ses çıkarmak, geceleri saat 22.00’den sonra sessizliği bozacak ve uyumaya mani olacak fiil ve hareketlerde bulunmak yasaktır.
j) Sokak yön levhalarını, numaralarını, umumi çeşme musluklarını, çöp kutularını ve benzerlerini tahrip etmek, sökmek, bozmak, çalmak, işlevsiz hale getirmek, çöp kutularını eşelemek yasaktır. Bu fıkranın çocuklar tarafından ihlali halinde ebeveynleri sorumludur.
k) Düzenlenmiş alanlarda ve parklarda çimenlere ve çiçeklere basmak, çiğnemek, tahrip etmek, ağaç ve fidanlara zarar vermek yasaktır.
l) Parklarda, caddelerde, yollarda, kaldırımlarda ve umuma mahsus alanlarda kabuklu yemiş artıklarını yerlere dökmek ve atmak yasaktır.
m) Binaların, abidelerin, korunması gerekli olan kültürel varlıkların, yeraltı ve yer üstü geçitlerin, camiler ve her türlü ibadet yerlerinin yüzlerini, duvarlarını, cadde, sokak ve tretuvarları tebeşir, yağlı boya, katran vesaire ile karalamak, buralara yazı yazmak, çizmek ve kirletmek yasaktır.
n) Kamuya ait yerlerde bulunan ağaçların dallarını koparmak, kesmek, bankları ve oturma gruplarını tahrip etmek, park oyun araçlarına zarar verecek şekilde kullanmak, sökmek, çalmak ve her türlü zarar vermek yasaktır.
o) Dükkân ve binaların sokağa bakan yüzeyine izinsiz ve ilgili birimden uygunluk görüşü almadan reklâm panosu takmak, caddeye dikey olarak ilan ve reklâm asmak, caddelerin görüntü ve manzarasını bozacak şekilde dükkânların önüne kirli bezle gölgelik yapmak yasaktır.
ö) İnşaatlarda işgaliye ödenen tahta perde ile çevrili kısım haricinde herhangi bir iş yapmak, işgaliye ödenen kısımdaki yol veya tretuvarların vasfını bozmak yasaktır.

p) Toprak, kum, mıcır, kömür, talaş gibi maddeleri taşıma sırasında yollara, açık alanlara ve yerlere dökmek yasak olup, gerekli önlemleri almak ve taşıma esnasında araç üzerine branda çekmek zorunludur.
r) Dükkânların sokak veya caddeye bakan yüzeylerine belediyeden izin alınmaksızın çivi, çengel vesaire çakıp mal asmak suretiyle görüntü kirliliğine yol açmak yasaktır.
s) Yaya yolu ve kaldırımlarda, kızak, paten, kaykay ve bisiklet ile dolaşmak, bu iş için ayrılan özel yollar haricinde motorlu bisiklet, mopet ve mobilet gibi aletler ile dolaşmak suretiyle huzur ve sükûnu bozmak yasaktır.
ş) Şehir içersinde bulunan boş arsaların etrafını tahta perde, tel örgü gibi şeylerle çevirip kapatmak zorunludur.

t) İşyerinin önüne proje dışı çıkma ve parmaklık yaparak yer kazanmak, buralarda malları satışa arz etmek yasaktır.
u) Her türlü kazılarda emniyet tedbiri almak ve buralara uyarıcı levhalar koymak zorunludur.
ü) Taş, kum, moloz, cüruf, hafriyat toprağı ve yıkıntı atığı, hurda vesaire taşıyan araçlarla yollara ve caddelere zarar vermek yasaktır.

v) Her türlü yıkımlarda etrafı rahatsız edecek toz, toprak ve diğer malzemelerin etrafa yayılmaması için inşaat sahibi ve fenni mesulünce gerekli tedbirleri almak zorunludur.
y) Belediyeye ait yapı, bina, araç ve tesislere zarar vermek, kirletmek, boyamak, kâğıt vesaire gibi materyalleri yapıştırmak yasaktır.
z) Tadilat ve yıkım sonunda, atık ve enkazı bulunduğu yerden kaldırmak zorunludur.
aa) Yapılarda, bina tamirlerinde ve diğer yerlerde kullanılacak her türlü malzemeyi sokaklarda işlemek, bu malzemeleri gelip geçenlere rahatsızlık verecek şekilde taşımak, yollara ve tretuvarlara bırakmak yasaktır.
bb) Kum, kireç, demir ve çimento gibi malzemeleri tretuvar ve yollara bırakmak yasaktır.
cc) Her türlü inşaat faaliyetlerinde toz, moloz parçası ve gürültü gibi etrafı rahatsız edici şeylere mani olmak amacıyla bina cephesine sac veya branda çekilmesi zorunludur.
çç) Özel ve toplu taşıma araç sürücüleri tarafından seyir halindeyken yoldan geçen yayaların üzerine çamurlu ve pis su sıçratmak yasaktır.

dd) Spor alanları dışında umumun yararlandığı yerlerde top oynamak yasaktır.
ee) Turist olarak şehre gelen yabancılara, ilgili kurumlardan tercümanlık belgesi olmadan ve turistlerin rızası dışında zorla tercümanlık yapmaya çalışmak yasaktır.
ff) Ev ya da bahçede veteriner raporu alınmadan kedi, köpek gibi süs hayvanları bulundurmak yasaktır.
gg) Komşularını ve çevreyi rahatsız edecek şekilde ilgili kanunlara aykırı şekilde hayvan beslemek yasaktır.
ğğ) Konut alanlarının bulunduğu yerlerde pazar günleri yapılacak her türlü, tadilat, tamirat, inşai faaliyet gibi işlerde sabah saat 10.00’ dan önce, akşam hava karardıktan sonra çalışmak yasaktır. Yapılmasında kamu yararı olan ve acil sonuçlanması gereken işlerde, belediye tarafından izin verilenler çalışabilir.

hh) Kaldırımların üzerine veya kaldırımı sökerek belediyenin izni olmadan taş, karo, parke, halı gibi şeyler döşemek yasaktır.
ıı) 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı günlerinde özel işyerlerini kapatmak ve işyerlerine bayrak asmak zorunludur. Aykırı hareket edenler hakkında tutanak düzenlenip, mülki amirliğe sunulur.

ii) Binaların ortak kullanım alanlarını, kat maliki veya yöneticinin izni olmadan kullanmak veya işgal etmek yasaktır.
jj) Meskûn mahallerde, her türlü nakliye, taşıma, boşaltma işlerini iş günlerinde sabah 07.00-10.00, akşamları 19.00 -21.00 saatleri arasında, cumartesi ve pazar günleri ise sabah saat 10.00-12.00 akşamları ise 17.00-19.00 saatleri arasında yapmak zorunludur.
kk) Cadde ve sokakları kazmak suretiyle tahrip etmek ve ettirmek yasaktır.
ll) Herhangi sorunu olmadığı halde belediyeye gereksiz yere şikayette bulunmak yasaktır.
mm) Dükkân, fırın ve fabrika gibi ateş kullanan esnafların, işyerindeki bacalarını periyodik olarak temizleyip, tamir ettirmeleri zorunludur.
nn) Belediye zabıta ve diğer görevlilerin ikaz ve uyarılarını dikkate almak zorunlu olup, uyarılara karşı gelmek, hakaret etmek, görevin yapılmasını engellemeye çalışmak yasaktır.
oo) Binalardan dışarı çıkan soba borusu, baca, klima ve klima suyu, kanalizasyon, fosseptik ve her türlü sanayi, kirli suların akıntı ve sızıntılarına karşı gerekli tedbirlerin alınması zorunludur.
pp) Parklarda ve Belediyece yasaklanıp halka duyurulan yerlerde, mangal yakmak yasaktır.
rr) Yol ve Kaldırım üzerine her çeşit işaret levhası, reklam panoları konulması dikilmesi yasaktır.
İKİNCİ BÖLÜM

Temizlikle İlgili Emir ve Yasaklar

Temizlikle ilgili hükümler

MADDE 6- (1) Aşağıdaki hükümlere uymak zorunludur:

a) Her ne şekilde olursa olsun yerleri kirletmek yasaktır.
b) Her türlü temizlik esnasında toz, cüruf, kül, toprak gibi şeylerin etrafa yayılmasını önleyici tedbirleri almak mecburidir.
c) Yol ve caddelerdeki kanalizasyon ve baca menfezlerini tıkayacak madde atmak yasaktır.
ç) İzinsiz kanal bağlamak yasaktır.

d) Deri, gübre, paçavra gibi şeyleri yerlere sermek, dökmek ve kurutmak yasaktır.
e) Duvarlara her türlü yazı yazmak, resim yapmak, izinsiz afiş ve reklâm asmak yasaktır.
f) Yollara paspas atmak yasaktır.
g) Her türlü eşya ve malzemenin yükleme, taşıma, boşaltma ve tamiri sırasında yerlere zarar verilmesi, kirletilmesi, vasfının bozulması yasaktır.
ğ) Araç tamiratı esnasında yolları ve tretuvarları tahrip edip, kirletmek yasaktır.

h)Apartmanlarda çöpleri çöp kabı veya konteynıra atmak mecburi olup, çöp bidonlarını soba kovaları ve evsel çöpleri apartmanlardaki merdiven sahası ile tüm ortak kullanım alanlarına koymak yasaktır. Tıbbi atıkları normal çöp kaplarına atmak yasak olup, tıbbi atıkların korunmalı ve özel donanımlı araçlarla aldırılması mecburidir.

ı) Çöpleri belirlenen ve belediyece ilan edilen çöp toplama günü ve saatleri dışında, dışarı çıkarmak veya etrafa koymak yasaktır.

i) Kapı, pencere, balkon, teras gibi yerlerden caddeye, sokağa veya arsaya, her türlü çöp dökmek, bulaşık suyu boşaltmak, halı ve sofra bezi vesaire silkelemek yasaktır.
j) Binalarda yağmur suyu borularını tabana kadar indirmek, kırık, delik ve bozuk yağmur oluklarını tamir ettirmek zorunludur.
k) Bahçe duvarı, kapı, bina cephesi gibi yerleri boyarken lüzumlu koruyucu tedbirleri almak mecburi olup, gelip geçenlere zarar vermek yasaktır.
l) Bina yüzlerini ve dükkân vitrinlerini gece saat: 22.00 ile sabah 07.00 saatleri dışında yıkamak, sabunlu pis suları kaldırıma taşırmak, caddelere, sokaklara akıtmak, bu sulardan gelip geçenlerin zarar görmesine sebebiyet vermek yasaktır.
m) Cadde ve yol tarafına bakan bina balkonlarından, halı, kilim gibi eşyalar silkelemek, dışarıdan görülecek şekilde ve suları gelip geçenlerin üzerine dökülecek yönde çamaşır asmak yasaktır.
n) İşyerlerinde çöp konmaya uygun, çöp kabı bulundurmak mecburidir.
o) Cadde, yol ve kaldırımlar üzerinde halı ve benzeri eşya ve araç gereçleri yıkayarak, sularını yollara akıtmak yasaktır.
ö) Aşağıda çöp ve süprüntü kapsamına girmeyen sahipsiz her türlü hayvan leşleri dışında, çöp ve süprüntü kapsamına girmeyen maddelerden olan; her türlü inşaat artıkları, taş, tuğla, moloz, çimento ve kireç torbaları, kereste, demir malzemeleri ve atıkları, boya atık malzemeleri, bilumum imalathane, işyeri

ve fabrika atıkları, tamir edilen yol atıkları, yol çamur ve molozları, budanan, kesilen ve kırılan ağaç ve ağaç dalları, park, bahçe, sebze ve meyve bahçesi atıkları, kalorifer kül ve cürufları gibi maddeleri herkes kendi imkânlarıyla temizleyip, toplamak ve belediyeye ait çöp imha sahalarına taşımak zorundadır. Bunları yapmamak, çöp imha sahalarından başka yerlere, belediyece kamuya ait ortak alanlara takılan, konulan, muhtelif yerlere sabitlenen çöp kaplarına koymak, dökmek, atmak ve attırmak yasaktır.

p) Cumartesi ve pazartesi günleri saat 11.00 ile 14.00 haricindeki zamanlarda halı, kilim gibi şeyler silkelemek yasaktır.
r) İşyerlerinin ön tarafını süpürmek, karlı havalarda evlerin, apartmanların ve işyerlerinin muhtelif yerlerinde veya yaya kaldırımlarında biriken karları, işyeri ve evlerinin ön kısmına isabet edenlerin temizlemesi ve gerekli önlemleri alması zorunludur.
s) Binalardan dışarıya çıkan her türlü soba borusu, baca, umumi tuvalet, yağmur suyu ve diğer atık su giderlerinden akan, damlayan temiz ya da kirli sulara önlem almak, arızasını tamir etmek, yağmur suyu borularını tabana kadar indirmek zorunludur.
ş) Balkon, pencere ve teraslara, etrafı rahatsız edici koku neşreden madde sermek ve kurutmak yasaktır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sağlık, Emniyet, Esenlikle İlgili Emir ve Yasaklar

Sağlık, emniyet ve esenlik

MADDE 7– (1) Aşağıdaki fiil ve hareketleri yapmak yasaktır:

a) Yol, meydan, park ve bahçelerde, umuma mahsus olan, halkın gelip geçtiği yerlerde oyuncak tüfekle atış talimi yapmak, yaptırmak yasaktır.
b) Meydan, yol ve kaldırımlarda her türlü tamirat işlerinin yapımında ve hafriyat alımlarında gerekli olan tedbirleri almak zorunludur.
c) Foseptik çukurların ve su kuyularının üzerini kapatmak mecburi olup, bunların sızıntı yapmasına sebebiyet vermek yasaktır.
ç) Pencere, balkon, teras gibi yerlere, lüzumlu tedbirleri almadan çiçek, saksı, testi gibi şeyler koymak, asmak yasaktır.

d) Her türlü binalarda üst kat banyo, mutfak veya umumi tuvaletten alt kata yan bitişiğindeki binalara su sızmasını önleyecek gerekli tedbirleri almak ve arızayı gidermek zorunludur.
e) Büyük ve küçük her türlü hayvan ölüsünü açıkta bırakmak, umuma mahsus yerlere atmak veya gömmek yasaktır.
f) Mesken ve işyerlerinin cadde ve sokağa bakan cephelerine konulan, takılan tente, saçak veya siperliklerin yükseklikleri 2.50 (iki buçuk) metreden az olamaz, o cadde veya sokaktaki emsallerinden geniş, dar, yüksek veya alçak olamaz. Bu konuda belediye, tip uygulama için ölçü ve standart getirmekte serbesttir. Bu kurala uymak zorunludur.
g) Ev ve işyeri sobalarında, lastik ve yanık yağ gibi maddeleri yakarak etrafa koku ve duman gibi şeylerle zarar vermek yasaktır.
ğ) Her türlü binalarda mülkiyet sahibince yan binalar,bitişiğindeki ve çevresindeki daireler ve binalardakilerin güvenliğini tehlikeye düşürücü durum belediye birimleri tarafından tespit edildiği takdirde gerekli güvenlik önlemini almak zorunludur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Evcil Sokak Hayvanları ve Ahırlar ile İlgili Hükümler

Evcil ve sokak hayvanı ile ahırları

MADDE 8- (1) Evcil ve sokak hayvanları ve hayvan ahırları ile ilgili uyulması gereken hükümler aşağıya çıkarılmıştır:

a) Evcil ve süs hayvanları, kümes, ahır ve ağıl hayvanlarını sokaklara başıboş bırakmak; park, bahçe, arsa, cami ve diğer mabetlerin avlularında, umuma mahsus yerlerde otlatmak ve bu hayvanların hacetlerini umumi yerlerde gidermelerini sağlamak yasaktır.
b) Belediyeden izin almadan, hayvan sağlık belgesi olan menşei şahadetnamesi ve hayvan sağlık raporunu ibraz etmeden, sirk hayvanı veya başka hayvanlar şehre sokulamaz ve bunlar şehrin içinde bir yerden bir yere götürülemez. Nakle ait tertibatın özellikleri belediyenin ilgili memurlarınca tespit edildikten sonra söz konusu hayvanlar şehre sokulur ya da nakil yapılır.
c) İlgili Belediyeye kayıt edilmemiş, numara almamış, aşılama işleri süresi içinde yapılmamış, tasmasız, ağızlıksız, yularsız veya yuları gelip geçenlere zarar verecek kadar uzun, sahibi elinde tutulmaksızın etrafa zarar verecek şekilde hayvan dolaştırılamaz, bu gibi hayvanlar serbest, başıboş bırakılamaz, veteriner sağlık karnesi olmayan ve aşıları yapılmamış evcil hayvanlar evde beslenemez.
ç) Büyük ve küçük her türlü hayvan ölüleri her nerede olursa olsun açıkta bırakılamaz, umuma mahsus yerlere atılamaz veya izinsiz gömülemez, ahır ve ağıl hayvanlarının ölüleri bu hususta belediyece hazırlanmış özel vasıtalarla nihai işlemi yapılacak yere kadar, but hayvanın nakli kabul edilecek tarifeye göre yapılacaktır. Hayvan ölüleri, hayvan sahipleri tarafından kokuşmaya meydan verilmeden şehir dışında hayvanların gömülmesi için ayrılan hayvan mezarlıklarına, diğer hayvanlar tarafından eşelenip çıkarılmayacak surette gömülebilir. Bunlar gıda maddelerine veya insanlara mahsus eşyayı nakle veya insan taşımaya mahsus araçlarla taşınamaz.

d) Kedi, köpek, kümes ve diğer hayvanların ölülerini kokutmadan, bu iş için ayrılan mezarlıklara ve hususi yerlere, hayvanlar tarafından çıkarılmayacak ve koku neşretmeyecek şekilde gömmeli ya da temizlik veya veteriner araçlarına teslim edilmelidir.
e) Bulaşıcı hastalıklar neticesinde veya şüpheli olarak ölen hayvanları mahalli belediye başkanlıklarına veya müdürlüklerine haber vermek ve bu gibi hayvanlar için Hayvan Sağlık Zabıtası Nizamnamesi hükümlerine göre işlem yaptırmak zorunludur.
f) İlgili belediyeden izinsiz olarak ev ya da bahçede veteriner sağlık raporu alınmamış kedi, köpek, kümes hayvanı ve diğer süs hayvanları bulundurulamaz, bunlar için kümes ve kulübe yapılamaz.
g) Hayvanlara kötü davranmak, acımasız ve zalimce işlem yapmak, dövmek, aç, susuz ve aşırı soğuğa, sıcağa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek, işkence yapmak, eziyet etmek ve hayvanları gücünü aştığı fiillere zorlamak yasaktır.
ğ) Şehir içinde etrafa zarar verebilecek şekilde, tasmasız köpek vesaire gibi hayvan dolaştırmak, otlatmak, hayvanları para toplamak maksadıyla oynatmak yasaktır.

h) Yol, meydan, bulvar ve açık alanlarda, hayvan kesim yerleri dışında umuma mahsus yerlerde izinsiz olarak hayvan kesmek ve etini satmak yasaktır.
ı)Etrafa zarar verecek şekilde hayvan geçirmek, azgın hayvanları başıboş bırakmak, park ve bahçelerdeki ağaçlara hayvan bağlamak yasaktır.

i)Yetkili kurumlardan izin alınmadan çadır vesaire gibi geçici kapalı ya da açık alanlar oluşturarak yırtıcı ve yabani yılan, akrep, timsah, maymun gibi hayvanları teşhir etmek yasaktır.

j)Ticari maksatlı olsun veya olmasın beslenen her türlü hayvanların bulunduğu yerlerin gerekli periyodik temizliklerinin yapılması başkalarını rahatsız etmeyecek şekilde çevre kanunu ve ilgili kanunlar yönünden önlemlerin alınması zorunludur.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Belediye Ruhsatlarına ve Denetimine Tabi İşyerleri ile Buralarda Çalışanların Uyacakları Emir ve Yasaklar

BİRİNCİ BÖLÜM

Belediye Ruhsatına ve Denetimine Tabi İşyerleri

İşyerleriyle ilgili genel hükümler

MADDE 9- (1) Belediye ruhsatına tabi işyerleri ve çalışanları aşağıdaki ortak hükümlere uymak zorundadır:

a) Belediyenin ruhsatına tabi her işyeri, açma ve çalışma ruhsatını almak zorundadır. İşyeri açma ve çalışma ruhsatını almadan faaliyette bulunmak yasaktır. Ruhsatı ile vergi levhasını görülebilecek bir yere asmak zorunludur.
b) Belediyece, belli iş kolları için tahsis edilen yerlerin dışında faaliyete bulunmak yasaktır.
c) İşyerlerinde, belediyece verilmiş işyeri açma ve çalışma ruhsatını, lüzumu halinde hafta tatili ruhsatını görünür yere asmak, istenildiğinde görevlilere ibraz etmek zorunludur.
ç) Belediyece düzenlenmiş işyeri teftiş defterini almak ve müessesede bulundurmak, denetime gelen belediye görevlerine ibraz etmek ve dolan teftiş defterini iki yıl muhafaza etmek zorunludur.

d) İşyeri açma ve çalışma ruhsatına aykırı faaliyette bulunmak yasaktır.
e) Şehir şebeke suyu geçen yerlerde su tesisatı olacak ve bu su kullanılacak, şehir şebeke suyu geçmeyen yerlerde ise temiz sularla doldurulmuş madeni ve kapalı depolara bağlı akarsu kullanılacak, bu yerlerde yirmi dört saatlik su ihtiyacını karşılayacak su deposu bulundurulacaktır.
f) Ambalajda kullanan poşet ve kese kâğıdı gibi şeyleri ağızda parmak ıslatarak veya üfleyerek açmak yasaktır.
g) Ambalaj ve paketleme işlerinde kirli, daha evvel kullanılmış olan kâğıtları ve gazete kâğıtlarını kullanmak yasaktır.
ğ) Soyulmadan, pişirilmeden ve yıkanmadan yenen gıda maddelerini temiz, hijyenik kaplarla ve vasıtalarla taşımak, el değmeksizin uygun aletlerle müşteriye vermek zorunlu olup, bu tür malzemeleri ambalajsız tartmak, açıkta muhafaza etmek yasaktır.

h) Besin maddelerini ayıklama, parçalama, temizleme, tartma, hazırlama ve ambalajlanmasında kullanılan her türlü alet ve edevat hijyenik olarak kullanılacaktır.
ı) İşyerlerini ikametgâh olarak veya yatıp kalkmada kullanmak yasaktır.

i) İşyerlerinin, ikametgâh ve diğer işyerleri ile doğrudan bağlantısının olması yasaktır.
j) Çalışanların günlük giysi ve iş elbiseleri özel bir dolap içinde bulundurulacaktır.
k) Besin maddelerinin ambalajlama ve taşımaları sıhhi şekilde yapılacaktır.
l) İşyerlerinde, jandarma, polis, itfaiye, acil yardım, belediye, belediye zabıtası ve diğer lüzumlu telefon numaralarının listesi bulundurulacaktır.
m) İşyerlerinde lüzumu kadar kapalı, akıntı ve koku neşretmeyecek ve bir işçinin kaldırabileceği büyüklükte yeterli çöp kabı bulundurulacaktır.
n) İlgililer, belediyece tespit edilen işyeri açma ve kapama saatlerine riayet edecektir.
o) Ekşiyebilecek ve bozulabilecek besin maddeleri, soğuk hava dolapları gibi yerlerde teşhir veya muhafaza edilecektir.
ö) İşyerlerinde havalandırma tesisatı olacak, ısıtma ve havalandırma, soba, kalorifer veya klima sistemlerinden uygun olanı ile sıhhi ve fenni şekilde yapılacaktır.

p) Yangın söndürme cihazı veya tesisatı bulundurmak, yangın için yeterli tertibatı yaptırmak ve gerekli önlemleri almak zorunludur.
r) On kişiden fazla çalışanı olan müstakil işyerlerinde dinlenme yeri, kıyafet değiştirme kabini, bay ve bayan için ayrı umumi tuvalet olması şarttır. Ancak, birden fazla işyerinin bulunduğu iş hanı, iş merkezi, pasaj, gar, terminal gibi yerlerde ortak kullanıma ayrılmış yeteri sayıda lavabo ve umumi tuvalet varsa, buralarda açılan işyerleri için ayrıca umumi tuvalet ve lavabo şartı aranmaz.
s) Besin maddelerini sabun, deterjan, çamaşır suyu gibi maddelerle aynı yerde bulundurmak, teşhir etmek ve satışa arz etmek yasaktır.
ş) Bozuk ve ayarsız, kantar, terazi, baskül gibi aletlerle noksan tartarak mal satışı yapmak, el terazisi kullanmak yasaktır.

t) İşyerlerinde ambalajı açılmış, bozuk ve son kullanma tarihi geçmiş gıda maddelerini bulundurmak ve satmak yasaktır.
u) Bu işe mahsus ruhsatlı işyerleri haricinde, alkollü içki içmek, içirmek, açıkta satmak, sattırmak, bu surette kişilerin huzur ve sükûnunu bozmak yasaktır.
ü) İşyerlerinde, ürünlerin bozulmasını önlemek amacıyla buzdolabı bulundurmak ve hassas gıda maddelerini buzdolabında muhafaza etmek zorunludur.

v) Kasap ve marketlerde etleri müşterinin gözü önünde çekmek ve etlerin cinsini gösterir levha bulundurmak zorunlu olup, sucuk, pastırma gibi diğer et mamullerini imal etmek ve kasap ve marketlerde sakatat satmak, deri ve bağırsak bulundurmak, sakatatçı dükkânlarında normal kasap eti satmak yasaktır.
y) Her türlü kırmızı ve beyaz et ürünlerinin paket satışında, üretim izni ile ilgili belgelerin barkodunu ürün üzerine yapıştırmak mecburi olup, üretim izin belgeleri olmadan satışa sunmak yasaktır.
z) Özel kesim yaparak et satan marketlerde, sorumlu kontrol veterineri bulundurulacaktır.
aa) Oyun oynanan işyerlerinde oyun aletlerinin temiz ve kullanışlı olması zorunludur.
bb) Hamam, sauna ve solaryum gibi yerlerde havlu ve peştamal takımlarını temiz bulundurmak mecburidir.
cc) Berber, kuaför ve güzellik salonlarında kullanılan malzemelerin temiz olması ve günlük periyodik olarak dezenfekte edilip temizlenmesi, steril cihazı bulundurulması ve de işyeri genel temizliğine riayet edilmesi mecburi olup, kaldırımda ve yollarda havlu kurutmak yasaktır,
çç) İşyerlerinin önlerine sandalye, tabure vesaire koymak ve geliş geçişi engelleyecek şekilde oturmak yasaktır.

dd) Ehliyet gerektiren işlerde, ehliyetsiz personel çalıştırmak ve çalışmak yasaktır.
ee) Belediyenin ruhsatına ve denetimine tabi işyerlerinde yatıp kalkmak, yatakhane olarak kullanmak, besin maddelerinin sıhhi vasıflarını herhangi bir suretle ihlal edebilecek sair işlere tahsis etmek yasaktır.
ff) İşyerlerinde çalışanlar elbiselerini besin maddelerine temas edecek yerlere koyamaz.
İşçilerin, günlük çamaşır ve iş elbiselerini koymak için özel bir dolap bulundurmak ve elbiseleri bu dolaplara koymak mecburidir.

gg) Besin maddelerinin ayıklama, parçalama, temizleme, tartılma, hazırlama ve ambalajlanmasında kullanılan her türlü alet, edevat, vasıta ve tesisat, besin maddelerinin evsafını bozmayan, kirlenmesine mani olacak, küflenmeyen, paslanmayan, temizliği kolay olan cins, evsaf ve biçimdeki malzemelerden mamul olmalıdır. Kullanılan masa, sehpa, raf ve benzeri şeylerin üzerleri cam, mermer, fayans gibi parlak ve temizliği kolay cinsten bir madde ile kaplı ve daima temiz bulundurulması zorunludur.
ğğ) Bu gibi yerler kâgir binalarda ve daima temiz olacak, temizlik sıhhi ve fenni usullerde toz kaldırmadan ve iş saatleri dışında yapılacaktır.

hh) Gıda maddelerinin satıldığı her türlü işyeri, pazar ve benzeri yerlerde bal, pekmez, süt, yoğurt, peynir gibi gıda maddelerinin üzerini açık bulundurmak ve bu şekilde satışa arz etmek yasaktır.
ıı) Belediyeden izinli olarak hayvan bulundurulan, beslenen, satılan yerlerde her türlü haşaratın bulunmasına, oluşmasına ve yayılmasına mani olunacak tedbirleri almak zorunludur,

ii) Işıklandırmayı yeterli şekilde yapmak zorunludur.
jj) İşyeri tabanını yıkanabilir, kolay temizlenebilir malzemeden yapmak, kirli su giderini sabit ve fosseptik çukura veya ana atık kanala bağlamak zorunludur.
kk) Kanunlarla belirlenmiş yetkili makamlarca tespit edilip onaylanan fiyat tarifelerini görünür yerlere asmak mecburi olup, bunların üstünde fahiş fiyatla satış yapmak yasaktır.
ll) Halkın taranıp temizlenmesine mahsus işyerlerinde her türlü hijyen kurallarına uygun tedbirleri almak zorunludur.
mm) Umuma açık işyerlerinde izinsiz canlı müzik yayını yapmak yasaktır.
nn) Türk Gıda Mevzuatına uygun olmayan hammadde, gıda bileşenleri veya gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri üretimde kullanmak ve satışa sunmak yasaktır.
İKİNCİ BÖLÜM

Sıhhi ve Gayrisıhhi Müesseseler İçin Sınıflarına ve Özelliklerine Göre Aranacak Nitelikler ve İşyerlerinde Aranacak Asgari Ortak Hükümler

Sıhhi ve gayrisıhhi işyerlerindeki ortak hükümler

MADDE 10- (1) Gayrisıhhi işyerleri aşağıdaki kurallara uymak zorundadır:

a) Karayolu trafik güvenliği gerektiren işyerleri için lüzumlu izni almak zorunludur.
b) İtfaiyenin istemiş olduğu şekilde yangına karşı önlemleri almak mecburidir.
c) Emisyon iznine tabi ise emisyon belgesi almak zorunludur.
ç) Deşarj iznine tabi işyerleri deşarj belgesi almak ve arıtma tesisi gerektiren işyerlerinde de arıtma tesisi yaptırmak zorunludur.

d) Tehlikeli atıklarla ilgili lisans gerektiren bir işyeri ise lisans belgesi almak zorunludur.
e) İşyerlerinde, şehir şebekesine bağlı içme ve kullanma suyu bulundurulması zorunludur.
f) İşyerlerinde, işçilere ait soyunma, giyinme dolapları ve dinlenme salonları tesis etmek zorunludur.
Sıhhi işyerlerindeki özel hükümler

MADDE 11- (1) Sıhhi işyerleri aşağıdaki kurallara uymak zorundadır:

a) Bu tür yerlerin amacına uygun bir şekilde tasarlanmış, temiz ve aydınlık olmalısı mecburidir.
b) İşyeri havalandırma tertibatlı olacak, ısıtma ve havalandırmanın soba, kalorifer veya klima sistemlerinden uygun olanı ile yapılması zorunludur.
c) Tek ruhsatla açılan ve birden fazla faaliyet alanı bulunan işyerlerinde her faaliyet dalı için ilgili bölümlerde öngörülen şartların ayrıca olması zorunludur.
ç) İşyerinde üretilen çöp ve benzeri atıkların toplanması ve muhafazası için gerekli tedbirler alınacak ve atık suyun uygun bir şekilde tahliye edilmesini sağlayacak bağlantıları olacaktır.

d) İşyerlerinde, yiyecek ve içecek satılan, depolanan, servisi yapılan ve yiyeceklerin hazırlandığı bölümlerin tabanları, duvarları ve yiyeceğin temas ettiği yüzeyleri seramik, mermer, paslanmaz çelik gibi kolay temizlenebilir, yıkanabilir ve dezenfekte edilebilir cinste malzemelerden olacak, tavanlar da nemlenmeyi, küflenmeyi, pislik birikmesini önleyen nitelikte, kapılar ise kolay temizlenen ve gerektiğinde dezenfekte edilebilir vasıfta olacaktır.
e Bu tür yerlerde, yiyecek hazırlama ve pişirme bölümünde oluşan buhar, koku, duman ve benzeri kirleticileri tahliye edecek baca sistemi kurulması zorunludur.

f) Bardak ve tabakların cam veya porselenden, kaşık, çatal ve bıçakların ise paslanmaz çelikten olması zorunludur.
g) İtfaiye raporu alması gerekmeyen işyerlerinde çalışanların ve müşterilerin güvenliğini sağlamak amacıyla yangına karşı önlem alınması zorunludur.
ğ) Umuma açık istirahat ve eğlence yerleriyle, kişilerin yoğun olarak bulunduğu diğer işyerlerinde giriş ve çıkışların ayrı kapıdan olması ve yangına karşı ayrıca tahliye çıkışı bulunması ve yangın çıkışlarının ışıklı tabela ile gösterilmesi mecburidir.

h) Umuma açık istirahat, eğlence ve konaklama yerleriyle lokanta ve pastanelerde şehir şebekesine bağlı suyun olması zorunludur.
ı) Umuma açık istirahat ve eğlence yeri, konaklama yeri, düğün salonu, lokanta ve benzeri işyerlerinde bulunan umumi tuvaletlerin zeminleri ve duvarları mermer, seramik ve mozaik gibi kolay temizlenebilir, yıkanabilir ve dezenfekte edilebilir malzemeyle kaplı olması zorunludur.

i) İşyerlerinde, umumi tuvalet ile mutfağın yan yana olması yasaktır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İşyerinde Çalışanların Uyacakları Emir ve Yasaklar

İşyerinde çalışanlar

MADDE 12- (1) İşyerlerinde çalışanlar aşağıdaki hükümlere uymak zorundadır:

a) Çalışanların elbiselerini besin maddeleriyle temas edecek yerlere koyması yasaktır.
b) Halkla teması olan personel, çalışan işyeri sahibi ve gıda maddelerini gezici olarak satanların üç ayda bir belediye hekimlerine sıhhi muayenelerini ve portör tetkiklerini yaptırıp, sağlık karnelerini çıkartmaları zorunludur.
c) İşyerinde çalışanların kirli elbiseli, önlüksüz, tıraşsız, tırnakları uzun, eldivensiz olarak çalışması, bu vaziyette müşterilere hizmet vermesi ve imalat yapması yasaktır.
ç) Müşterilere hoş olmayan hal ve hareketlerde bulunmak, eksik bilgi vermek, yanıltmak yasaktır.

d) Çalışanların iş elbiselerini giymeleri ve daima temiz bulundurmaları mecburidir.
DÖRDÜNCÜ KISIM

İktisadi Nizam ve Denetimle İlgili Belediye Emir ve Yasaklarında

Genel Hükümler

İktisadi denetimde aranacak şartlar

MADDE 13- (1) Belediye denetimlerinde işyeri sahip ve çalışanları aşağıdaki şartlara uymak zorundadır:

a) Her ne maksatla açılır ve çalıştırılır ise çalıştırılsın, belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren her türlü işyeri, özel mevzuat ile kurulmuş odaları veya ilgili bakanlığı tarafından ruhsatlandırılsa bile belediyeden de müracaat ederek gerekli izinleri almaya mecburdur.
b) Belediyenin ruhsatına tabi işyerlerinde çalışanlar, 6301 sayılı Öğle Dinlenme Kanunu ve 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun’daki istisnalar hariç, 6301 sayılı Öğle Dinlenme Kanunu’na ve 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun’a göre öğle dinlenmesi ve haftada bir gün tatil yapmaları zorunludur.
c) 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun’dan istisna olmak isteyen işyerleri belediyeye müracaat ederek izin almak zorundadır. İzinsiz çalışanların işyerleri belediye zabıtaları tarafından kapattırılır ve haklarında idari para cezası uygulanır.
ç) Satışa arz edilen her türlü maddeyi fiyatına tesir edecek şekilde, fazla ağır ambalaj malzemesi ile tartıp satmak yasaktır.

d) Tüm işyeri ile pazar yerlerinde ambalaj ve paketleme gibi işlerde, kirli, pis ve daha önce kullanılmış kâğıtlar ile yeni olsa dahi gazete kâğıtlarını kullanmak yasaktır.
e) Damgasız ve mühürsüz ölçü aleti kullanmak yasaktır.
f) Şehir içerisinde ve meskûn mahallerde açılan odun ve kömür depoları, her türlü yangına karşı önlem almak zorundadır.
g) Belediyenin ruhsatına tabi yerlerde itfaiye raporu ve bu rapor doğrultusunda gerekli yangın söndürme malzemesi bulundurulması zorunludur.
ğ) Her türlü tartı ve ölçü aletlerinin, 3516 sayılı Ölçüler ve Ayarlar Kanunu hükümlerine göre zamanında kontrol ettirilmesi ve damgalatılması zorunludur. Damgasız ölçü aletlerine el konulur.

h) Alışverişlerde noksan tartı ile satış yapılması yasaktır.
ı) Azami satış fiyatları ve kâr hadleri tespit edilen maddelerin halka arz edilmemesi, satıştan kaçınılması, saklanması veya satılmadığı halde satılmış gibi gösterilmesi ve ücret tarifelerinin ve etiketlerinin 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereğince satılan malın üzerine konulmaması yasaktır.

i) Gramaj ve fiyatları ilgili kurumlarca tayin ve tespit edilmiş, tartılarak satış yapılması gerekli bulunan malların satışı ile uğraşan müesseselerde gram taksimatlı terazi bulundurulması zorunludur.
(2) Genel hükümlerle beraber lokanta, gazino, bar, pavyon ve kokteyl salonları ile benzeri müesseseler aşağıdaki hükümlere de uymak zorundadır:

a) Müessesenin unvanı, sınıfı, adresi ile sahibinin adı, soyadı yazılı, sahifeleri cilt ve varak numaraları bulunan, muhteviyatında yenilen, içilen maddelerin cinsi, miktarı, birim fiyatları
ile toplamını gösterir şekilde tanzim edilmiş, o günkü tarih atılmış ve sorumlu müdür veya servis garsonu tarafından imzalanmış en az iki nüsha hesap pusulaları kullanılması ve bir nüshanın istensin veya istenmesin müşteriye verilmesi zorunludur.

b) Hesap pusulası kullanan bütün müesseselerde; pusulalar, servis süresince masada bulundurulacak, masaya getirilen her madde getiriliş sırasına göre birim fiyatı ile birlikte müşterinin gözü önünde hemen yazılacaktır. Hesap pusulasının ikinci nüshası müşteri istemeden kendisine verilecektir. Hesap pusulaları mutlaka soğuk damgalı olacaktır.
BEŞİNCİ KISIM

Ekmek, Simit, Galeta Gibi Fırınlar ve Satış Yerlerindeki

Özel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Ekmek, Simit ve Galeta Fırınlarında Uyulması Gereken Hükümler

Ekmek, simit ve galeta fırınları

MADDE 14– (1) Ekmek, simit ve galeta fırınları aşağıdaki hükümlere uymak zorundadır:

a) Vasıflarına uygun olmayan ve noksan gramajlı ekmek üretmek yasaktır.
b) Üretilen ekmeğin içinde yabancı madde çıkmaması için genel temizliğe azami riayet edilmesi mecburidir.
c) Pişirme tesisi, un deposu, harman yeri odası, otomatik elek, hamurhane, hamur dinlendirme odası, tuz odası, satış yeri, yemekhane, soyunma-giyinme odası, banyo, umumi tuvalet, lavabo, jeneratör odası gibi yerler tesis etmek ve bu bölümleri birbirlerinden kâgir duvarlar ile ayırmak şarttır.
ç) Ürettiği ekmeği açıkta nakletmek veya açıkta satmak ve sattırmak yasaktır.

d) Belirtilen kapasitenin altında ekmek üretmek yasaktır.
e) Belirlenen randıman dışında un kullanmak yasaktır.
f) Hamurda kaya tuzu ya da sağlıksız tuz kullanmak yasaktır.
g) Bayat ekmekleri tekrar hamura katmak, taze ve bayat ekmekleri birbirine karıştırarak satmak yasaktır.
ğ) Resmi tatil, bayram ve olağanüstü durumlarda, belediyenin belirlediği günlerde her fırıncı nöbet tutmak zorundadır.

h) Ekmek satış yeri ve fırınlarda, ekmeğin gramaj ve fiyatını gösterir 20 x 30 santim ebadında bir levhanın görünür yerde bulundurulması zorunludur.
ı) Ekmeklerin satış ve üretim yerlerinde elektronik terazi bulundurmak mecburidir.

i) İl umumi hıfzıssıhha meclisi kararlarına muhalif olarak ekmek üretimi ve fırıncılık faaliyetinde bulunmak yasaktır.
j) Bu işyerlerinde yeterli büyüklükte iş ve günlük elbiseleri koymak için dolap bulundurulmalıdır.
k) İşçi sayısına yetecek kadar sıcak su tertibatlı ve duşlu banyo bulundurulacaktır.
l) Birbirinden bağımsız olarak yeterli sayıda umumi tuvalet ve lavabo bulundurulması zorunludur.
m) Bu gibi yerde her an çalışmaya hazır vaziyette jeneratör bulundurulması zorunludur.
n) Fabrikada ve üretim yerinde işçi yatırılamaz. İşçi yatakhaneleri işyeri ile bağlantısı olmayan, bağımsız bir bölümde olacaktır.
o) Tayin ve tespit edilen gramaj, evsaf ve şekil haricinde ekmek ve diğer unlu mamul imal edilmeyecek, üretmek istendiğinde ise ilgili mercilerden gerekli izin alınacaktır.
ö) İmalat bölümlerinden başka yerlerde de çalışanların bej veya beyaz renkte ceket şeklinde iş önlüğü giymesi zorunludur.

p) Pasa bezlerinin veya pişirme tavalarının daima temiz bulundurulması zorunludur.

İKİNCİ BÖLÜM

Ekmek Satış Yerlerinin Uyacağı Kurallar

Ekmek satış yerleri

MADDE 15- (1) Bu Yönetmelik’in 11’inci maddesinde yazılı hükümlere ilave olarak, ekmek satış yerleri aşağıdaki kurallara uymak zorundadır:

a) Ekmek ve francala; fırın, bakkal, market ve mahalli ihtiyaçlara göre mevkileri belediyece tayin olunacak ekmek satışına mahsus dükkânlarda satılacaktır. Belediyece ekmek satışı için özel olarak tahsis edilmiş yerlerde ekmek ve ekmek çeşitleri haricinde başka ürün satılması yasaktır.
b) Ekmek satış yerlerinde, satışa sunulan ekmek ve francala, zeminden en az yarım metre (50 santim) yükseklikte ve lüzumu kadar raflı ve tamamen camekânla kapalı ve yalnız bu işe mahsus mahallerde bulundurulmalıdır. Bu mahallerden ayrı yerlere ekmek ve francala koyulması ve açıkta satışının yapılması yasaktır.
c) Ekmek ve francala satılan yerlerde otomatik ibreli, gram taksimatlı veya elektronik, tek kefeli terazi bulundurmak zorunludur.
ç) Taze ve bayat ekmekler ayrı ayrı yerlere konulacak ve üzerlerinde taze ve bayat olduklarını gösterir levhalar bulundurulacaktır. Pişirilmesinin üzerinden yirmi dört saat geçen ekmekler bayat sayılır ve bunların fiyatı, o günün azami fiyatından aşağı olmak şartıyla satan ile alan arasında kararlaştırılması zorunludur.

d) Bu Yönetmelik’te bahsedilen yerlerin dışında ekmek ve francala satılması yasaktır.
e) Sabit yerler haricinde, gezici olarak açıkta veya camekân içinde ekmek ve ekmek çeşitleri satılması yasaktır.
f) Bu tür yerde çalışan tüm personele ait sağlık cüzdanları müessesede bulundurulmalı ve her teftişte görevlilere ibraz edilmesi zorunludur.
g) Ekmeklerin gramajını ve fiyatını gösteren tasdikli tarifenin ve fiyat listesinin görünür yere asılması zorunludur.
.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Simit Satış Yerleri

Simit ve galeta satış yerleri

MADDE 16- (1) Bu Yönetmelik’in 11’inci maddesinde yazılı kurallara ilave olarak, simit ve galeta satış yerleri aşağıdaki kurallara uymak zorundadır:

a) Simit satışına mahsus dükkânlarda; simitler zeminden en az yarım metre yükseklikte ve lüzumu kadar raflı ve tamamen camekânla kapalı ve yalnız bu işe mahsus mahallerde olacak, bu mahallerden ayrı yerlere koyulmayacak ve açıkta satışı yapılmayacaktır.
b) Simit satılan yerlerde, otomatik ibreli, gram taksimatlı veya elektronik tek kefeli terazi bulundurmak zorunludur.
c) Taze ve bayat simitler ayrı ayrı yerlere konulmalı ve üzerlerinde taze ve bayat olduklarını gösterir levhalar bulundurulmalıdır. Pişirilmesinin üzerinden yirmi dört saat geçen simitler bayat sayılır ve bunların fiyatı o günün azami fiyatından aşağı olmak şartıyla satan ile alan arasında kararlaştırılmalıdır.
ç) Bu Yönetmelik’te bahsedilen yerlerin haricinde simit ve galeta satılması yasaktır.

d) Sabit yerlerin haricinde, gezici olarak izin alınmadan, camekân içinde simit ve türevlerinin satılması yasaktır.
e) Bu tür yerlerde çalışan tüm personele ait sağlık cüzdanları müessesede bulundurulup, her teftişte görevliye ibraz edilmesi zorunludur.
f) İşyerinde simitlerin gramajını ve fiyatını gösteren tasdikli tarifenin ve fiyat listesinin görünür yerde asılı olması zorunludur.
ğ) Simit ve galetanın, üstü açık tepsi, sepet, el arabası gibi şeylerle satışı yasaktır.

ALTINCI KISIM

Büyükbaş Hayvan Eti ile Küçükbaş Hayvan Eti, Balık, Sakatat ve Her türlü Kanatlı Kümes Hayvanlarının Kesim ve Satışının Yapıldığı Yerlerin Uyacağı Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Özel Hükümler

Kasap ve et satış yerleri

MADDE 17- (1) Kasap ve et satış yerleri aşağıdaki hükümlere uymak zorundadır:

a) Bu yerlerde şehir şebekesine bağlı soğuk ve sıcak su tesisatı, şebeke suyu olmayan yerlerde ise içilebilir nitelikte depo tertibatlı yeterli su bulundurulması zorunludur.
b) Etlerin parçalandığı, işlendiği ve temas ettiği her türlü yüzey, malzeme ve makinelerin kolay temizlenebilir, yıkanabilir ve dezenfekte edilebilir nitelikte olması mecburidir.
c) Dükkânlardaki et satışı yapılan bölümlerin şeffaf ve müşteriler tarafından görülebilir şekilde düzenlenmesi zorunludur.
ç) Etleri muhafaza etmek amacıyla, işyerinin kapasitesine uygun soğutma tertibatlı dolap, tezgâh ve soğuk hava deposu bulundurulması zorunludur.

d) Satışa arz edilen bölümde camekânlı teşhir dolapları kullanılması zorunludur.
e) İthal et satanlar, bu etlerin ithal olduğunu belirten 20X50 santim ebadındaki levhayı görünür bir yere asarak ilan etmek zorundadır.
f) İthal et satanlar ilgili kurum ve kuruluşlar ile belediyeden izin almak zorundadır,
g) Damgasız olarak et ve benzeri şeyleri satmak yasaktır.
ğ) Hazır kıyma bulundurmak ve etleri damgası gözükmeyecek şekilde ufak parçalara ayırmak yasaktır.

h) Etleri, galvanizli, çinko veya çelik malzemeyle döşenmiş araçlarla taşımak zorunludur.
ı) Etleri, satış esnasında ince yağlı kâğıtlara sarmak mecburidir.

i) Kümes hayvanı, koyun ve sığır etini ayrı bölmeye koymak zorunludur.
j) Bütün olarak satılan kümes hayvanının yüreği ve karaciğeri gibi organları müşterinin izni olmadan çıkarılıp ayrıca satılamaz.
k ) Bu gibi yerlerde av kuşları ve av hayvanları satmak yasaktır.

l) Seyyar kasaplık yapmak yasaktır.
m) İşyeri duvarları tabandan tavana bir buçuk metre mermer ya da fayans gibi malzemeyle kaplı olacaktır.
n) İşyeri tabanında kanal veya fosseptiğe bağlı gider ızgarası olacaktır.
o) Genel temizlik yeterli olacaktır.
ö) Bu gibi işyerlerinde çalışanlar beyaz renkli iş gömleği giyecektir.

p) Kasaplar, etleri dükkân dışına asıp, teşhir edemez.
İKİNCİ BÖLÜM

Balıkçı ve Balık Satış Yerinde Aranacak Şartlar

Balıkçılar ve balık satış yerleri

MADDE 18- (1) Balıkçılar ve balık satış yerleri aşağıdaki hükümlere uymak zorundadır:

a) Balıkları mermer, fayans, çinko veya çelik kaplamalı masalar ve raflar üzerinde bulundurup, satışa arz etmek zorunludur.
b) Bu tür yerlerde kıyma makinesi bulundurmak yasaktır.
c) Balıkçı dükkânlarında su ürünlerinden başka bir şey satmak yasaktır.
ç) İşyerinin tabanında kanala veya fosseptiğe bağlı gider ızgarası olacaktır.

d) Tezgâhtan sızan suları yerlere akıtmak yasaktır.
e) Artıkların ağzı kapalı çöp kabına konulması zorunludur.
f) Çalışanlar beyaz renkli iş gömleği giyecektir.
g) Balıkların temiz sularla yıkanması mecburidir.
ğ) Balıkları kirli kaplarla taşımak yasaktır.

h) Satışı yapılan balıkların naylon torbaya konulması zorunludur.
ı) Satışa arz edilen balıkların camekânlı teşhir dolaplarında olması mecburidir.

i) İzinsiz olarak seyyar balıkçılık yapmak yasaktır.
j) Semt pazarlarında balık ve balık ürünlerini satanların, bu maddenin (a,b,d,e,f,g,ğ,h,)
bendindeki yazılı hususlara uyması zorunludur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sakatatçıların Uyacağı Emir ve Yasaklar

Sakatatçılar

MADDE 19- (1) Sakatatçılar aşağıdaki hükümlere uymak zorundadır:

a) Satış yeri ile temizleme ve ayırma yerinin ayrı ayrı olması zorunludur.
b) Sakatatlar, devamlı olarak buzdolabı veya soğutuculu dolaplarda olacaktır.
c) Satışı yapılan sakatatları plastik veya yağlı kâğıda sarmak zorunludur.
ç) İşyeri duvarları bir buçuk metre mermer veya fayansla döşeli olacaktır.

d) Bu tür dükkânlarda, hazırlama yeri ve bol akan suyu olan havuz bulundurulacaktır.
e) İşyeri tabanında fosseptik veya kanala bağlı gider ızgarası olacaktır.
f) Genel temizliğe azami riayet edilmesi zorunludur.
g) Temizleme ve hazırlama yerleri, mermer ve fayans gibi malzemelerle kaplı olacaktır.
ğ) Bu yerlerde temizlenmemiş sakatat, pişirilmiş ciğer satılamaz.

h) Seyyar olarak sakatat satmak yasaktır.
ı) Sakatatçılarda damgalanmamış sakatat satmak yasaktır.

i) Bu gibi yerde çalışanlar, beyaz renkli iş önlüğü giyecektir.
j) Bu gibi yerlerde baş etinden hazır kıyma bulundurulamaz.
k) Belediyeden izin almak şartıyla; ayrı, kapalı veya vitrinli buzdolaplarında tavuk satışı ve teşhiri yapılabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Kesilmiş Kümes Hayvanı Satış Yerlerinin Uyacağı Emir ve Yasaklar

Kesilmiş kümes hayvanı satış yerleri

MADDE 20- (1) Kesilmiş kümes hayvanı satış yerleri aşağıdaki hükümlere uymak zorundadır:

a) Bu tür işyerlerinin tabanları mermer, karo çini ve fayans gibi yıkanabilir malzemeden olacaktır. Buralarda bir ucu atık suya bağlı sifonlu ve ızgaralı delik bulundurulacaktır.
b) Duvarlar tabandan bir buçuk metreye kadar fayansla kaplı olacaktır.
c) Çalışanlar beyaz renkte ve daima temiz iş gömleği giyecektir.
ç) Damgasız tavuk satmak yasaktır.

d) Satışa arz elden tavuklar buzdolabında muhafaza edilecektir.
e) Bu tür yerlerde kasaplık et satmak yasaktır.
f) Bu tür yerlerde canlı kümes hayvanı bulundurulamaz ve kesilemez.
g) Satış esnasında kesilmiş kümes hayvanı yağlı ve mumlu kâğıda sarılacaktır.
ğ) Hayvanlar şişirilmeyecek, boyanmayacak ve hilesiz olarak buzdolaplarında satışa arz edilecektir.

YEDİNCİ KISIM

Bakkal, Market, Süpermarket, Grosmarket, Hipermarket,, Mega Market, Besin Pazarları, Şarküteri, Kuruyemişçiler, Kantin, Büfe, Manav, Çok Amaçlı Alışveriş Merkezleri, Baharat, Çay, Kahve, Yumurta, Süt ve Süt Ürünleri Satıcılarının Uyacağı Özel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Bakkal, Market, Süpermarket, Şarküteri ve Kuruyemişçilerle İlgili Kurallar

Bakkal, market, süpermarket, grosmarket, hipermarket, mega market, şarküteri ve kuruyemişçiler

MADDE 21- (1) Bakkal, market, süpermarket, grosmarket, hipermarket, mega market, şarküteri ve kuruyemişçiler aşağıdaki hükümlere uymak zorundadır:

a) Birden fazla faaliyet konusunun bir arada bulunduğu 500 metrekareden büyük işyerlerinde danışma birimi olacaktır.
b) Tüm tezgâh ve raflar zeminden en az 15 santim yükseklikte olacaktır.
c) Soğuk meze, et ve süt ürünleri, sakatat ve balık gibi farklı gıda maddeleri için ayrı ayrı veya bölümlere ayrılmış soğutma tertibatlı dolap veya tezgâh olacaktır.
ç) Gıda maddeleri ile diğer maddeler farklı raf ve tezgâhlarda satışa sunulacaktır.

d) Ekmekler ve unlu mamuller kapalı dolaplarda ve vitrinli tezgâhlarda satışa sunulacaktır.
e) Kuruyemiş ve kuru kahve satılan işyerlerinde kavurma ve ısıtma işlemi yapılacak ise bunun için gereken donanımı kurmak zorunludur.
f) Hipermarket, grosmarket ve mega marketlerde giriş ve çıkış olmak üzere iki kapı, çocuk emzirme yeri ile satış alanının en az yarısı kadar olmak üzere otopark ve yeteri kadar depo alanı bulundurulacaktır.
g) Kantinlerin mutfağı uygun ise, tost ve ekmek arası yiyecek maddeleri satabilirler.
ğ) Bakkallarda LPG (Sıvılaştırılmış petrol gazı) ve LNG (Sıvı doğal gaz) tüpü satmak yasaktır.

h) Ambalajsız malları camekânlı dolaba koymak zorunludur.
ı) Çalışanların, beyaz ve bej gibi renkli iş gömleği giymesi zorunludur.

i) Kuruyemiş dükkânlarında, kuruyemiş, kapalı kutu meşrubat, bisküvi, çikolata, şekerleme çeşitleri ve ciklet dışında diğer maddeleri satmak yasaktır.

İKİNCİ BÖLÜM

Kantin ve Büfelerin Uyacağı Emir ve Yasaklar

Kantin ve büfeler

MADDE 22- (1) Kantin ve büfeler aşağıdaki hükümlere tabidir:

a) Yönetmeliğe uygun mutfağı bulunmayan, yapım, hazırlama ve bulaşık yeri olmayan kantin ile büfelerde yemek servisi yapılamaz.
b) Sadece sıcak su, döner yıkama fırçalı ve basınçlı su tertibatlı yıkama yerleri olan müesseseler su ve meşrubat gibi içecek şeyleri cam bardakla satabilirler.
c) Bu Yönetmelik’in 24’üncü maddesi 1’inci fıkra (b) bendindeki tertibatı olmayan yerlerde su ve diğer içilecek şeyler bir defa kullanılarak atılan cinste bardaklarla satılacaktır. Bu hüküm dışında açıkta içilecek hiçbir şeyin satışı yapılmayacaktır.
ç) Mutfak ve bulaşık yıkama yerleri lokantalar hakkındaki hükümlere tabidir.

d) Bu yerlerde çalışanların beyaz, gri veya kahverengi renkte kısa ceket biçiminde iş önlüğü giymeleri zorunludur.
e) Büfe ve kantinlerin ebadı, dolap ve bunun gibi eşya haricinde en az 6 metre genişliğinde olması zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Besin Pazarları ile İlgili Hükümler

Besin pazarları

MADDE 23- (1) Besin pazarları aşağıdaki hükümlere tabidir:

a) Bu tür yerlerde müşterilere, oturarak veya ayakta yemek servisi yapılamaz.
b) İki reyondan biri, et reyonu olduğunda buraları 70 metrekareden ufak olamaz.